W przypadku kiedy dokonujemy sprzedaży towarów poza terytorium Polski musimy właściwie określić transakcję oraz zastosować właściwą dla niej stawkę VAT. Zgodnie z ustawą o VAT mamy ściśle określone wymogi, jakie należy spełnić, aby móc zastosować stawkę preferencyjną. Podstawowe transkacje sprzedaży towarów  poza terytorium Polski i właściwe dla nich stawki przesytawiamy poniżej:

 

Eksport towarów:

W przypadku gdy dokonujemy eksportu towarów mówimy o  wywozie towarów poza terytorium Unii Europejskiej. Istotne jest wówczas fizyczne wywiezienie towarów poza terytorium UE. Wywóz towarów poza obszar celny UE musi zostać potwierdzony przez urząd celny. Eksport towarów może być opodatkowany 0% stawką VAT. W celu zastosowania stawki 0% w eksporcie konieczne jest spełnienie następujących warunków. Najważniejszym dokumentem uprawniającym do 0% stawki VAT jest uzyskanie potwierdzenia wywozu towarów poza UE. Zgodnie z art. 41 ust. 6a ustawy o VAT zgłoszenie wywozowe może mieć trzy formy:

- elektroniczną, pochodzącą z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, albo potwierdzony przez urząd celny wydruk tego dokumentu, czyli komunikat IE-599;

- elektroniczną, pochodzącą z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych uzyskaną, poza tym systemem z zapewnioną autentycznością takiego dokumentu;

- papierową – złożoną poza systemem teleinformatycznym służącym do obsługi zgłoszeń wywozowych albo papierowa kopia potwierdzona przez właściwy organ celny, czyli dokument SAD.

 

Stawka 0% może zostać zastosowana w części deklaracyjnej JPK_V7 za okres, w którym miała miejsce sprzedaż, pod warunkiem, że podatnik posiada potwierdzenie wywozu towarów poza UE przed terminem wysyłki pliku JPK_V7 za ten okres.

 

Jeżeli nie posiadamy dokumentów celnych w ustalonym terminie, powstaje obowiązek opodatkowania transakcji krajową stawką podatku. Nie oznacza to jednak, że brak dokumentów celnych na stałe przekreśla prawo do zastosowania stawki VAT 0%. Zgodnie z art. 41 ust. 9 ustawy o VAT, jeżeli podatnik otrzyma dokumenty potwierdzające wywóz towarów poza terytorium UE po obowiązującym terminie, ma prawo do dokonania korekty podatku VAT należnego (z faktury sprzedaży) w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał wymagane dokumenty. Termin uzyskania dokumentacji uprawniającej do 0% stawki VAT wynosi 6 miesięcy.

 

Zgodnie z art. 29a ust. 6 Ustawy o VAT, podstawa opodatkowania obejmuje:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy. Także cała należność od kupującego stanowi podstawę opodatkowania.

 

 Sprzedaż towarów do UE:

Według ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów należy traktować wywóz towarów z terytorium kraju wraz z przeniesieniem prawa do rozporządzania towarami jako właściciel na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Co do zasady, dokonując sprzedaży do UE, a dokładniej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT), sprzedawca ma możliwość zastosowania preferencyjnej stawki VAT 0%. Jest to możliwe, jeżeli:

- dostawa została dokonana na rzecz nabywcy, który posiada właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej (aktywny numer unijny VAT - jego ważność można sprawdzić na stronie internetowej VIES-u, czyli platformy Komisji Europejskiej);

- sprzedawca przed upływem terminu złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że rzeczy będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju;

- sprzedawca składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT-UE.

 

Dowody na wywóz towarów z kraju do innego kraju członkowskiego UE, wymienione zostały w ustawie o VAT w art. 42 ust. 3 (należy posiadać obydwa wymienione dowody):

- dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju - w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),

- specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.

 

Jeżeli nie zostaną spełnione wymienione warunki WDT to nie mamy prawa zastosować stawki 0% i należy zastosować odpowiednią stawkę krajową, czyli zwykle 23%.

 

Potwierdzenie numeru VAT VIES można sprawdzić na stronie pod linkiem: https://ec.europa.eu/taxation_customs/vies/#/vat-validation

 

Sprzedaż towarów do UE na rzecz osób prywatnych (czyli nieposiadających ważnego numeru unijnego VAT VIES):

Co do zasady sprzedaż na rzecz osób prywatnych do Unii Europejskiej jest traktowana jak sprzedaż krajowa i jest opodatkowana stawką odpowiednią dla danego towaru, krajową stawką VAT, czyli najczęściej 23%. Natomiast przy sprzedaży wysyłkowej towarów istnieje procedura OSS. Procedura VAT OSS to elektroniczny punkt kompleksowej obsługi upraszczający rozliczenia podatku VAT, dzięki któremu sprzedawcy nie muszą dokonywać rejestracji do VAT w każdym kraju nabywcy z osobna nawet po przekroczeniu limitu sprzedaży zagranicznej. Konieczna jest rejestracja do VAT OSS. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży na rzecz osób prywatnych z innego kraju UE to konieczne jest kontrowanie limitu sprzedaży do danego kraju. Limit sprzedaży na rzecz osób prywatnych z innego kraju UE w ramach procedury VAT OSS wynosi 10 000 euro. W przypadku polskich sprzedawców, w przeliczeniu na złotówki, limit ten obejmuje 42 000 zł. Do momentu przekroczenia limitu sprzedaży sprzedaż należy opodatkować jak sprzedaż krajową – stosując polską stawkę VAT. Natomiast po przekroczeniu limitu sprzedaży transakcja powinna być opodatkowana stawką VAT właściwą dla kraju nabywcy. Procedura VAT OSS jest uproszczeniem procesu rozliczeniowego, ponieważ po przekroczeniu wymienionego limitu sprzedaży wysyłkowej w UE sprzedawca nadal może rozliczać podatek VAT w polskim urzędzie skarbowym. Gdyby nie było tej procedury sprzedawca miałby obowiązek rejestracji w każdym kraju UE w którym dokonuje sprzedaży na rzecz osób prywatnych. Oczywiście jest to procedura dobrowolna i jest to uproszczenie, z którego warto skorzystać. 

 

Reasumując, w przypadku sprzedaży towarów do UE na rzecz osób prywatnych faktury powinny być wystawione ze stawką krajową, czyli zazwyczaj 23% VAT. Należy pamiętać o limicie. W przypadku jego przekroczenia konieczne jest wystawianie faktur ze stawką obowiązującą w danym kraju UE i rejestracji do procedury OSS.

Przepisy jednozancznie określają wymogi do określenia tranakcji oraz zastosowania właściwej stawki VAT. Jest to bardzo istotne z uwagi na właściwie udokumentowanie transakcji zagranicznych oraz wykazanie ich we właściwych pozycjach JPK_V7 oraz VAT-UE.